Kryptowaluty – jak zacząć?

Poradnik zawiera informacje, które powiedzą Ci jak zacząć korzystać z kryptowalut. Przewodnik przeznaczony jest dla osób początkujących. Zebrałem podstawy, które pozwolą zrozumieć czym są kryptowaluty.

kryptowaluty jak zacząć

Czym są kryptowaluty?

Kryptowaluty to zdecentralizowany środek płatniczy. Transakcje opierają się na kryptografii. Stąd wzięła się nazwa. Kryptografia to zbiór metod umożliwiających szyfrowanie danych. Tworzenie nowych jednostek, przelewy oraz procesy wewnętrzne w sieciach kryptowalutowych zachodzą zgodnie z jej zasadami.

Taka budowa pozwala na pełną przejrzystość i pewność zawieranych transakcji. Cofnięcie operacji lub zmiana raz zapisanych danych jest bardzo trudne.

Społeczność tworzą użytkownicy, inwestorzy, programiści, producenci koparek, właściciele infrastruktury internetowej i osoby zajmujące się wydobywaniem. Dzięki zaangażowaniu wielu pasjonatów powszechna adopcja staje się coraz bardziej realna. Świadoma społeczność to koło zamachowe napędzające kryptowaluty i jedna z głównych przyczyn ich błyskawicznego rozwoju.

Cechy kryptowalut

  • Międzynarodowe – można je przesyłać nie zważając na granice
  • Bezpieczne – chronią przed  ingerencją osób trzecich
  • Szybkie – pozwalają na wykonywanie błyskawicznych płatności

Przydatne pojęcia

  • Altcoiny – kryptowaluty alternatywne (inne niż Bitcoin)
  • Tokeny – kryptowaluty działające w ramach istniejącej już sieci
  • Waluty FIAT (fiducjarne) – dolar, euro, złotówka

Wraz z rozwojem branży powstały nowe klasy kryptowalut. Te powiązane z firmami można traktować jak akcje. Wtedy o decentralizacji nie ma mowy. Takie kryptowaluty pełnią rolę aktywa uprawniającego do pobierania zysku, zachowując równocześnie funkcję płatniczą.

Kapitalizacja rynkowa to wartość wszystkich kryptowalut przeliczona na amerykańskiego dolara (USD). W kulminacyjnym momencie wynosiła 750 miliardów dolarów. W porównaniu do innych rynków to mało, mamy zatem jeszcze sporo miejsca na wzrosty.

Około 40% kapitalizacji stanowi Bitcoin. Z każdym kolejnym rokiem ten współczynnik się zmniejsza. Jednak na razie król jest jeden i nadaje ton całej branży. Altcoiny są z nim ściśle skorelowane. Przeczytaj powiązany poradnik: jak zacząć korzystać z Bitcoina?

Czym kryptowaluty różnią się od walut FIAT?

Od strony wizualnej, wykonywanie przelewów jest podobne do bankowości elektronicznej. Panel portfela kryptowalutowego wygląda jak panel konta internetowego i jest równie łatwy w obsłudze. Jednak od strony technicznej zasady ich funkcjonowania są różne.

Oba rodzaje środków płatniczych działają w formie elektronicznej. Oba dzielą się na mniejsze jednostki ułatwiające mikropłatności. Są to jedyne podobieństwa jakie dostrzegam. Teraz czas na różnice.

Kryptowaluty

  • decentralizacja – brak ośrodka decyzyjnego, emitenta, zarządcy, kontrolującego organu.
  • ograniczona podaż – ilość coinów w obiegu jest stała i znana od początku.
  • prawo własności – kryptowaluty nie mogą być odebrane lub zablokowane. Zapewniają pełne prawo własności. Nikt poza właścicielem nie ma do nich dostępu.
  • oparte na dowodzie kryptograficznym – działanie sieci oparte jest na matematyce, a jej stabilność wynika z liczby uczestników.
  • kurs rynkowy – kursy kryptowalut są ustalane na zasadzie wolnorynkowej, stąd ich niestabilność.

Waluty FIAT

  • centralizacja – są emitowane przez rządy państw i kontrolowane przez banki centralne.
  • nieograniczona podaż – nowe jednostki są stale drukowane lub tworzone w formie cyfrowej przez banki komercyjne.
  • prawo użytkowania – waluty FIAT mogą być jedynie użytkowane, nie dają prawa własności. Mogą być skonfiskowane lub zablokowane, jeśli bank lub kapitan państwo o tym zdecydują.
  • oparte na zaufaniu – jak sama nazwa wskazuje, waluty fiducjarne (łac. fides – wiara) oparte są na zaufaniu do emitenta.
  • kurs regulowany – kursy walut FIAT są regulowane przez światowe lub narodowe instytucje finansowe.

Rodzaje kryptowalut

Rynek altcoinów przeżywa w ostatnim czasie prawdziwy rozkwit. Nowe kryptowaluty powstają jak grzyby po deszczu. Część z nich jest oparta na zupełnie nowej technologii, a część to tylko odrobinę ulepszone wersje coinów wcześniej istniejących lub ich kopie. Nie istnieje sztywna klasyfikacja. Według mnie kryptowaluty można podzielić na cztery grupy.

Różnice techniczne w funkcjonowaniu pierwszych trzech grup kryptowalut są olbrzymie. Mimo to wszystkie możemy włożyć do zbioru zwanego blockchain (łańcuch bloków), ponieważ w oparciu o tę główną technologię działają. Czwarta grupa działa inaczej.


Algorytm SHA 256 – jednymi z bardziej popularnych są kryptowaluty działające w oparciu o algorytm haszowania SHA 256 (Secure Hash Algorithm). W ten sposób funkcjonuje Bitcoin i Litecoin. Ta technologia jest stosowana także przy szyfrowaniu danych certyfikatem SSL.


Tokeny ERC20 – kolejna popularna grupa to tokeny zgodne ze standardem ERC20. Pierwowzorem jest Ethereum (ETH). Wszystkie pochodne to klony zmienione w minimalnym stopniu bądź wcale. Utworzone na bazie ETH tokeny można trzymać na jednym portfelu. Nie są autonomiczne, funkcjonują w sieci Ethereum.


Hybrydy – kryptowaluty w których zastosowano rozwiązania zupełnie inne niż SHA-256 oraz ERC20. Protokół i wszystkie operacje w łańcuchu bloków zachodzą według nowych zasad. Liczna i złożona grupa coinów z których każdy ma własne podstawy i działa inaczej.


Tangle (sploty, węzły) – to również technologia zdecentralizowana, ale inna niż blockchain. Charakteryzuje się nieograniczoną właściwie skalowalnością, może obsłużyć bardzo dużą ilość transakcji bez utraty wydajności. Nie ma wydobycia, łańcucha bloków i opłat transakcyjnych. W oparciu o tangle działa kryptowaluta IOTA.

Przykłady altcoinów

Kryptowaluty wychodzą z cienia i docierają do coraz szerszego grona odbiorców. Z każdym rokiem ten trend zauważalnie przybiera na sile. W chwili obecnej istnieje ponad 2000 różnych altcoinów, czyli kryptowalut innych niż Bitcoin. Cały czas powstają kolejne, coraz bardziej innowacyjne. Przykłady najbardziej znanych altcoinów:

Litecoin (LTC) – to młodszy brat Bitcoina stworzony w 2011 roku przez Charles’a Lee. Pod względem technicznym jest bardzo podobny do swojego pierwowzoru. Dzięki niewielkim zmianom w sposobie działania sieć Litecoina jest w stanie sprawniej potwierdzać procesy kryptograficzne co przekłada się na szybkość przelewów. Podaż (ilość monet) Litecoin jest czterokrotnie większa niż ma to miejsce w przypadku kryptowaluty Bitcoin.

Ethereum (ETH) – koncept zupełnie inny niż Bitcoin. Twórcą Ethereum jest Rosjanin Vitalik Buterin. Projekt wystartował w 2015 roku. Środki na jego organizację zostały zebrane w przedsprzedaży od indywidualnych inwestorów. Ethereum umożliwia tworzenie smart kontraktów (inteligentnych umów) oraz zdecentralizowanych aplikacji. Bazując na platformie Ethereum można tworzyć inne kryptowaluty, a właściwie tokeny zgodne ze standardem ERC20.

Ripple (XRP) – to projekt kierowany do instytucji finansowych o zasięgu międzynarodowym.  Łatwo go zintegrować z systemami płatności tradycyjnych. Ripple nie jest zdecentralizowany. Całość jest kontrolowana przez korporacje i banki, które za nim stoją. Ripple w pewnych aspektach różni się od klasycznych kryptowalut. Z tego powodu jest krytykowany i bojkotowany przez środowiskowych radykałów.

Poradnik jak zacząć korzystać z kryptowalut

Poradnik zawiera informacje jak zacząć korzystać z kryptowalut. Przedstawię godne uwagi giełdy, portfele i aplikacje, które są niezbędne by sprawnie funkcjonować w tym świecie. Informacji jest sporo dlatego w treści znajdziesz linki do osobnych przewodników bardziej rozwijających dany temat.

Na początku kupno i sprzedaż kryptowalut były domeną drobnych ciułaczy mocno zafascynowanych technologią. Wraz z gigantycznymi stopami zwrotu, które przyniósł rozwój branży tematem zaczęli się interesować poważni gracze ze świata finansów. Bankierskie rodziny i podległe im instytucje finansowe, czyli ciemna strona mocy.

Natomiast bogaci wizjonerzy stojący po jasnej stronie mocy są obecni na tym rynku od dawna. Sir Richard Branson założyciel i twórca holdingu Virgin Group (4,9 mld USD) inwestuje w infrastrukturę kryptowalutową od 2014 roku. Jest właścicielem procesora mikropłatności BitPay oraz szeregu mniejszych serwisów.

Jeśli chodzi o rodzime podwórko zakupem kryptowalut pochwalili się Sebastian Kulczyk (syn Jana Kulczyka) oraz Robert Gryn najmłodsza postać w zestawieniu 100 najbogatszych Polaków przygotowywanym co roku przez magazyn Forbes.

Jak kupić kryptowaluty?

Kryptowaluty możesz kupić na giełdzie, w kantorze lub bezpośrednio od osoby prywatnej. Moim zdaniem należy zacząć od giełdy ponieważ oferuje dodatkowe możliwości i niskie prowizje. Zakup bezpośredni wiąże się ze znalezieniem kontrahenta i spotkaniem. Za dużo z tym zabawy jak na początek.

  • Kantory – istnieją kantory internetowe i stacjonarne, gdzie możesz pojawić się osobiście. Oferują tylko najpopularniejsze coiny. Przy małych kwotach nie jest wymagana weryfikacja. Tyle w teorii. W praktyce może się okazać, że transakcja zostanie zablokowana do momentu aż wyślesz dokument tożsamości. Ceny są zawyżone, a prowizje oscylują w okolicach 5%. Kryptowaluty kupujesz od kantoru.

  • Giełdy – możesz tu kupić kryptowaluty i handlować nimi. Stronami transakcji są użytkownicy. Giełda tylko pośredniczy. Prowizje są niskie około 0.1%, a oferta coinów szeroka – nawet kilkaset różnych pozycji i par. Giełda kryptowalut bez weryfikacji to coraz rzadsze zjawisko. Te obsługujące płatności w walutach FIAT zawsze wymagają wysyłania dokumentów. Temat rozwinąłem w osobnym poradniku dla początkujących: jak wybrać najlepszą giełdę. Zobacz też ranking giełd kryptowalut.

Nie przechowuj kryptowalut na giełdzie ponieważ jesteś od niej uzależniony. Jeśli zostanie okradziona lub straci płynność finansową utracisz środki.

Wybór portfela kryptowalutowego

Do przechowywania i płatności służą portfele. Są to aplikacje lub urządzenia zapisujące klucze prywatne. Najbezpieczniejsze są portfele offline – bez dostępu do internetu. Szegółowy poradnik wraz z przykładami tutaj: portfele kryptowalut.

Kryptowaluty najlepiej przechowywać na portfelu sprzętowym. Jest to niewielkie urządzenie, które w odpowiedni sposób je zabezpieczy. Zapewnia też wygodę użytkowania. Możesz wysyłać i odbierać przelewy bez obaw o utratę kluczy prywatnych. Przeczytaj recenzję Ledger Nano S i Trezor T, które plasują się w ścisłej czołówce portfeli sprzętowych.

Portfele offline

  • Papierowy – klucz prywatny zapisany na kartce
  • Sprzętowy – szyfrowane urządzenie

Portfele online

  • Desktopowy – aplikacja zainstalowana na komputerze
  • Mobilny – aplikacja na smartfona
  • Przeglądarkowy – logowanie na stronie internetowej

Kopanie kryptowalut

Nowe jednostki powstają w procesie zwanym kopaniem lub wydobywaniem. Polega to na wykonywaniu obliczeń matematycznych w celu odnalezienia pasującego ciągu znaków, pozwalającego na utworzenie nowego bloku.

Do wydobywania używane są koparki, czyli komputery dysponujące dużą mocą obliczeniową. Koparki są drogie i potrzebują sporo energii elektrycznej. Tutaj opisałem dokładnie na czym polega kopanie kryptowalut.

Jak zacząć inwestować w kryptowaluty?

Najrozsądniej zacząć od długoterminowego zakupu kryptowalut. Kup i trzymaj minimum rok najlepiej dłużej. Dokupuj na dołkach uśredniając cenę. Handel z dźwignią na derywatach takich jak kontrakty Binance Futures na pewno skończy się utratą wszystkich kryptowalut. Krótkoterminowa spekulacja na giełdzie wymaga wiedzy, opanowania, wyczucia i przede wszystkim doświadczenia.

Tych przymiotów brakuje początkującym inwestorom. Dlatego nie ma sensu zaczynać od tej strony. Możesz popróbować codziennego tradingu na mikroskopijnych kwotach, aby przyzwyczaić się do rynku.

Zacznij od solidnego przegląd. Poczytaj o projektach. Wybierz te które rozumiesz i w których widzisz potencjał. Pięć kryptowalut na start w zupełności wystarczy. Pogubisz się przy większej ilości.

  • Obserwuj własne reakcje na wzrosty i spadki. Nie ulegaj emocjom tylko trzymaj się planu. Nie zaczynaj od zakupu kryptowalut w ICO – ryzyko jest zbyt duże. Codzienny spekulacyjny handel giełdowy to też kiepski pomysł na początek. Nie sprzedawaj w panice (gdy kurs mocno spada). W takim momencie dokupuj aby uśrednić cenę.

  • Pamiętaj o realizacji zysków. Nie będzie rosło w nieskończoność. Gdy kurs jest na dużej górce sprzedaj część kryptowalut zakupionych na długi termin. Ze zrealizowanym zyskiem będziesz spał spokojniej, a pozostała część może dać profit w przyszłości.

  • Ten rynek jak każdy inny działa cyklicznie. Po okresie wzrostów przychodzi okres spadków i odwrotnie. Cykle mogą trwać kilka tygodni lub kilkadziesiąt miesięcy. Bądź cierpliwy. Pozwól, aby zadziałała dźwignia czasu.

W mojej ocenie kryptowaluty to jedna z lepszych obecnie okazji inwestycyjnych. Łatwo je kupić i przechowywać, a stopa zwrotu może być naprawdę satysfakcjonująca. Prawdopodobnie dalsze regulacje uczynią ten rynek znacznie mniej atrakcyjny dlatego warto korzystać póki czas.

Krok po kroku

  1. Przeznacz kwotę, którą możesz zaryzykować bez konsekwencji dla budżetu domowego.
  2. Naucz się dobrze obsługi panelu giełdowego i portfeli.
  3. Poznaj podstawy bezpieczeństwa.
  4. Określ cel inwestycyjny i akceptowaną stratę.
  5. Zacznij od zakupu Bitcoina i za niego kup wybrane kryptowaluty.
  6. Przelej je z giełdy na własny portfel.
  7. Gdy cena osiągnie cel inwestycyjny zrealizuj zysk.

Branża kryptowalut jest w początkowej fazie rozwoju. Stwarza to możliwość wysokich zarobków i równie wysokich strat. Ruchy cenowe są bardzo duże. Zdarza się kilkadziesiąt procent dziennie w jedną lub w drugą stronę. Natomiast długoterminowo wahania sięgają nawet kilku tysięcy procent.

Dwie najbardziej popularne kryptowaluty Bitcoin i Ethereum dały niesamowitą stopę zwrotu. Na wykresach widać procentowy wzrost w stosunku do dolara (USD). Po tak spektakularnych wzrostach nastąpiły równie solidne korekty. Nawet kupując i sprzedając w połowie wzrostów można było zrealizować olbrzymi zysk.

przewodnik dla początkujących
Bitcoin – wzrost 2000%
  • 01.01.2017 – cena 900 USD
  • 16.12.2017 – cena 19 500 USD
podstawy kryptowalut
Ethereum – wzrost 10 000%
  • 01.01.2017 – cena 8 USD
  • 16.12.2017 – cena 830 USD

Przeszłe wyniki nigdy nie gwarantują przyszłych. Te wykresy umieściłem dla zobrazowania potencjału. Nie są to największe wzrosty kryptowalut. Od początku istnienia więcej dały zarobić Ripple, NEM, Ardor, czy Stellar. Profit liczony był w dziesiątkach tysięcy procent.

Rynek kryptowalut jest kapryśny. Nie zawsze panuje hossa podczas której łatwo się zarabia. Bywają okresy długotrwałych spadków. Korekty na Bitcoinie mogą trwać nawet kilkanaście miesięcy. Wtedy zarobki wypracowane w czasie wzrostów znikają, a salda portfeli topnieją równie szybko jak rosły. Oczywiście jeśli w porę nie zrealizujesz zysku.

Gdzie znaleźć podstawowe dane liczbowe?

Istnieje mnóstwo serwisów udostępniających dane liczbowe dotyczące kryptowalut. Są przydatne nie tylko dla osób początkujących. Prezentują wykresy i dane historyczne, których nie ma na giełdach kryptowalutowych. Ja korzystam z coinpaprika.com

kryptowaluty poradnik

Serwis prezentuje aktualne kursy kryptowalut, procentowy ruch ceny, wolumen i kapitalizację rynkową. W osobnych zakładkach znajdziesz policzoną stopę zwrotu, najniższą i najwyższą cenę w historii oraz zaangażowanie społeczności w social mediach.

Jak nie dać się oszukać?

Na fali rosnącej popularności technologii blockchain chcą zarobić ludzie nieuczciwi. Uruchamiają oni dziwne twory udające prawdziwe kryptowaluty. Są to zapisy w zwykłej bazie danych, którą można edytować w dowolny sposób. Takie wynalazki nie mają nic wspólnego z kryptowalutami. Najbardziej znane przykłady do OneCoin i DasCoin.

Organizatorzy procederu wykorzystują brak wiedzy osób początkujących. Sprzedają im bezwartościowe cyferki na koncie, których nie zabezpiecza ani zdecentralizowana sieć ani matematyka. Wszystko okraszone obietnicami i wizją niebotycznych zysków w przyszłości.

Sprzedaż zazwyczaj odbywa się w formie licencji. Połączona jest z rozbudowanym planem wynagrodzeń i solidną pompą marketingową. Eventy, spotkania, historie sukcesu, promocja w social mediach, panowie w garniturach na scenie, znane twarze i nazwiska.

Uważaj na twory podszywające się pod kryptowaluty. Są to lepiej lub gorzej zakamuflowane piramidy finansowe. Zazwyczaj towarzyszy im otoczka sukcesu, która ma na celu ukrycie prawdziwej natury przedsięwzięcia.

Kryptowaluty jak zacząć? – pytania pomocnicze

Mam nadzieję, że przedstawione w tym poradniku podstawy pomogą Ci zacząć korzystać z krytpowalut. Poniżej kilka często zadawanych pytań, które są uzupełnieniem. Jeśli coś co Twoim zdaniem powinno znaleźć się w poradniku daj znać. Na pewno uzupełnię treść.

Jak kupić kryptowaluty?

Z polskiej giełdy (lub portfela) należy przelać Bitcoiny na większą giełdę kryptowalutową. Warto wybrać taką, która działa płynnie, oferuje duży wybór altcoinów oraz niskie prowizje. Na giełdzie Binance jest dostępnych ponad 150 altcoinów oraz cztery pary walutowe. Jest to profesjonalna platforma umożliwiająca kupno i sprzedaż kryptowalut. Zobacz osobny poradnik: jak kupować na Binance?

Jak chronić kryptowaluty?

Skoro już zdecydowałeś się wejść w świat kryptowalut warto by było o nie odpowiednio zadbać. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa pozwoli uniknąć błędów, które najczęściej są powodem kradzieży. Osobny poradnik: jak zabezpieczyć kryptowaluty?

Czy kryptowaluty są legalne i opodatkowane?

Kryptowaluty są w pełni legalne. Żadne prawo nie zabrania ich kupowania czy posiadania. Według projektu ustawy z 24 sierpnia 2018 roku są opodatkowane 19% stawką. Kwestie odliczeń i ulg to sprawa uzależniona od indywidualnej sytuacji podatnika.